Neyyire Neyir

Türk tiyatro ve sinema oyuncusu

Doğum tarihi ve yeri: 1902, İstanbul

Ölüm tarihi ve yeri: 13 Şubat 1943, İstanbul

Türk sinemasının ilk kadın oyuncularından birisi olan Neyyire Neyir, 1902 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Asıl adı Münire Eyüp’tür. 1921 yılında İstanbul Kız Öğretmen Okulu’ndan mezun olan sanatçı, iki yıl devam ettiği Amerikan Kız Koleji‘nde okul tiyatro grubunda oyunlarda rol aldı ve bu sırada edebiyat, resim, hat sanatı gibi diğer sanat dallarıyla da ilgilendi.

Profesyonel sanat hayatı, 1922 yılında Muhsin Ertuğrul yönetmenliğinde çevrilen Ateşten Gömlek filminde rol alarak başladı. Kezban rolünü canlandıracak bir Türk kadın oyuncu bulmak için verilen gazete ilanına başvuran tek kişi idi. Bu filmde aldığı rol sayesinde Bedia Muvahhit ile birlikte Türk sinemasının ilk kadın oyuncularından birisi oldu (Bedia Muvahhit, aynı filmde Ayşe rolünü canlandırmıştı). Film afişinde Neyyire Neyir ismi kullanıldı. 1922 yılında Darülbedayi‘ye (Şehir Tiyatroları) giren sanatçı, sahneye ilk olarak Othello ile çıktı. 1923’te Muhsin Ertuğrul tarafından çevrilen Ateşten Gömlek ve Kız Kulesinde Bir Facia adlı filmlerde rol aldı. İstiklâl Savaşı‘nın kazanılmasından sonra aktör Şadi Fikret‘in kurduğu Milli Sahne adlı toplulukla İzmir‘e gitti. 1924’te İstanbul’a döndü ve Muhsin Ertuğrul’un Ferah Tiyatrosu‘nda kurduğu heyete katıldı; Milli Sahne ile Muhsin Ertuğrul Tiyatrosu’nda rol aldı.

 Oyunları

  • Othello
  • Hortlaklar
  • Bora
  • Aşkın Ölümü
  • Kör
  • Hile ve Sevgi
  • Zehirli Kucak
  • Suç ve Ceza
  • Unutulan Adam
  • Müfettiş
  • Tohum
  • Mum Söndü
  • Hamlet
  • Kafatası
  • Hülleci
  • Macbeth
  • Ayak Takımı Arasında
  • Sürtük
  • Yanlışlıklar Komedyası
  • Bir Adam Yaratmak

Kaynakça:

http://www.istanbulkadinmuzesi.org/neyyire-neyir

https://www.biyografya.com/biyografi/8731 

https://yasamoykusu.com/biyografi/neyyire-neyir