Fahrelnisa Zeid

Türk ressam

Doğum yeri ve tarihi: 7 Ocak 1901, İstanbul

Ölüm yeri ve tarihi: 5 Eylül 1991, Amman

Dünya çapında bilinen ressam, özellikle geniş ebatta çalıştığı soyut resimleri ve çok renkli kompleks desenleri ile tanınmaktadır. Devasa boyutlarda tabloları izleyicinin ilgisi üzerinde hakimiyet kuran bir etkiye sahiptir. Eserleri uluslararası üne sahip pek çok kurumda sergilenmiştir. 2017 yılında Tate Modern Sanat Müzesi Zeid’i “20. Yüzyıl’ın en önemli kadın sanatçılarından biri” olarak tanımladığı bir retrospektif ile anmıştır.

14 yaşında resme başlayan sanatçı işgal yıllarında Sanay-i Nefise‘nin ilk kadın öğrencileri arasında yer aldı. İlk evliliğini, Sanay-i Nefise’ye başladığı 1920 yılında, yazar İzzet Melih Devrim ile yaptı. Eşi ile beraber Avrupa kentlerine seyahat etme, yazar ve entelektüellerle tanışma fırsatı buldu.  Resim öğrenimini Paris’te Ranson Akademisi Stalbach Atölyesinde ve Türkiye’de Güzel Sanatlar Akademisi Namık İsmail atölyesinde sürdürdü.

Daha sonra diplomat olan eşinin görevi nedeniyle Türkiye’den ayrılan sanatçı, resim kariyerini Avrupa’nın çeşitli kentlerinde sürdürdü. İlk kişisel sergisini 1944 yılında İstanbul’da kendi evinde açtı. Bu ilk sergiyi Paris, Londra, New York, Brüksel gibi kentlerde açtığı onlarca sergi izledi.

1970 yılında eşinin ölümünden sonra 1976’da, oğlu Raad’ın yaşadığı Amman‘a yerleşti. Bu kentte kendi adıyla anılan bir sanat enstitüsü kurdu. Son döneminde portreler üzerinde yoğunlaştı. Eserlerini son olarak 1988’de İstanbul’da, 1990’da Fransa ve Almanya’da sergiledi.

Başlıca yapıtları

  • Towards a Storm
  • Amman Türk Sefiresinin Portresi
  • Soyut Kompozisyon
  • Cehennemim, (1950, İstanbul Modern)
  • Aliye Berger’in Portresi
  • Mevleviler
  • Kerbela
  • Yılanlı Kadın

Kaynakça:

https://m.bianet.org/bianet/yasam/238106-a-dan-z-ye-fahrelnissa-zeid-cosku-ve-melankoli

https://www.istanbulmodern.org/tr/sergiler/gecmis-sergiler/fahrelnissa-zeid_2022.html