Jale Baysal 

Türk kütüphaneci, akademisyen, yazar

Doğum tarihi ve yeri: 1926, Kayseri

Ölüm tarihi ve yeri: 12 Ağustos 2009, İstanbul

Türkiye’de modern kütüphaneciliğin öncü isimlerinden birisidir. İstanbul Üniversitesi kütüphanecilik bölümünün kuruluşunda yer aldı, ilk doktora öğrencilerinden birisi ve Türkiye’de kütüphanecilik alanında ilk kadın profesör oldu.

Kayseri Lisesi’nden mezun olduktan sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk dili ve edebiyatı bölümünde yüksek öğrenim gördü. 1948’deki mezuniyetinden sonra Beyazıt Kütüphanesi’nde çalışmaya başladı. 24 Ağustos 1950’de yazar Tarık Buğra ile evlendi. 1968 yılında sonlanan bu evlilikten Ayşe adında bir kızı oldu. 1962’de yedi arkadaşı ile birlikte Türk Kütüphaneciler Derneği’nin İstanbul şubesini kurdu. 1965-1967 arasında şubenin başkanlığını yürüttü. 

İstanbul Üniversitesi’nin kütüphanecilik bölümünün kuruluşu üzerine akademik çalışmalara yöneldi. Bölümün ilk doktora öğrencilerinden birisi oldu. Akademik çalışmalarını başarıyla sürdürdü ve 1982’de Kütüphanecilik Alanında Yeni Kavramlar Araçlar Yöntemler adlı çalışmasıyla profesör unvanını aldı. 1993’te emekli oldu. 

Pek çok STK’da da aktif görev aldı, kiminin kuruculuğunu üstlendi. Bilimsel yayınlarının ve kütüphanecilik alanında yazıları ve kitaplarının yanı sıra öyküler, radyo skeçleri, oyunlar yayımladı. Cennetlik İbrahim Efendi oyunu ile 1986 yılında TOBAV birincilik ödülü kazandı. Alzheimer hastası olan Jale Baysal, 12 Ağustos 2009’da 84 yaşında vefat etti.

Eserleri

Kitapları

  • Baysal, J. Müteferrikad̓an Birinci Meşrutiyete kadar Osmanlı Türklerinin bastıkları kitaplar, 1968, İstanbul.
  • Resmi daire kütüphaneleri ve dokümantasyon merkezleri, TBTAK, 1974
  • Baysal, J. (1982). Kütüphanecilik alanında yeni kavramlar araçlar yöntemler, İstanbul: Edebiyat Fakültesi Matbaası.
  • Cook, M., & Baysal, J. (1984), Günümüzde arşiv yönetimi meslek eğitiminin temelleri: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanecilik Bölümü’nde verilen konferanslar, Türk Kütüphaneciler Derneği
  • Baysal, J., & Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği. (1990). Çağdaş eğitim. İstanbul.
  • Baysal, J. (1990). Yaratıcı toplum yolunda çağdaş eğitim, Cem Yayınevi.
  • Baysal, J. (1991). Kitap ve kütüphane tarihine giriş, Türk Kütüphaneciler Derneği
  • Baysal, J. (1991). Yönetim ve mevzuat, TKD İstanbul Şubesi.
  • Baysal, J. (1991). Kitap ve kütüphane tarihine giriş, TKD.
  • Baysal, J. (1991). Çağdaş kültürümüz: Olgular, sorunlar, Cem Yayınevi.
  • Baysal, J. (1991). Yazma uğraşı, Cem Yayınevi.
  • Baysal, J. (1992). Cennetlik İbrahim Efendi: İbrahim Müteferrika oyunu, Cem Yayınevi.
  • Baysal, J. (1992). Kitap ve kütüphane tarihine giriş, TKD.
  • Keseroğlu, H. S., & Baysal, J. (1993). Jale Baysal’a armağan, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanecilik Bölümü.
  • Baysal, J. (1996). Çağdaş toplum değerleri, Türkiye Çağdaş Yaşamı Destekleme Vakfı, 1996.
  • Çınaroǧlu, A., Baysal, J., & Delioğlu, M. (2001). Okuldan dönerken, Uçanbalık.
  • Baysal, J., & Keseroğlu, H. S. (2006). Akıl ve yürek: Jale Baysal ile söyleşi, Mep Kitap.
  • Baysal, J. (2010). Osmanlı Türklerinin bastıkları kitaplar 1729-1875. Hiperlink Yayınları.

Kaynaklar